×

خبر فوری

ضرورت توجه بیشتر به مدیریت ریسک سیلاب

 وی ادامه داد: لذا درک و فهم بهتر از علل اصلی وقوع سیلاب و اثرات آن بر روی جامعه و مفهوم ريسک، می تواند منجر به پیشگیری و کاهش مؤثر خسارات سیل مبتنی بر مديريت ريسک سیلاب گردد.

دکتر مقدم نیا اظهار داشت: پیشرانهای اصلی ريسک سیلاب به چهار پیشران تغییر اجتماعی (افزايش جمعیت، شهرسازی و توسعه شهری)، فرآيندهای فیزيکی (تغییرکاربری زمین)، توسعه اقتصادی(زيرساخت ها، کشاورزی فشرده)، تغییر اقلیم (فزايش بارشهای شديد و مونسون) تقسيم بندي مي شوند.

 دانشيار هيدرولوژي دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران با بیان اینکه توسعه و ساخت و سازها در حوزه های آبخیز شهری و روستايی در آينده بايستی منطبق بر اصول آمايش سرزمین باشد، تصریح کرد: تجربیات جهانی نشان می دهد آمايش سرزمین نقش مهمی در مديريت ريسک سیلاب دارد.

وی بیان کرد: موضوع مهم ديگر اطلاع رسانی ريسک سیلاب يا به عبارت ديگر، اصلاح گويش درباره دوره برگشت رخداد سیلاب است. توصیه مکرر اين است که به جای دوره بازگشت برای هر رخداد سیلاب، ريسک سیلاب بر حسب احتمال به کار گرفته شود. مقدم نیا ادامه داد: بنابراين، به جای "يک رويداد يك مرتبه در 100 سال"، بايستی بیان کنیم که رويداد دارای يک احتمال وقوع يک درصد در هر سال می باشد، زیرا استفاده از واژه های سیلاب 100 ساله يا سیلاب 500 ساله برای اطلاع رسانی ريسک کافی نیست. اکثر اوقات، مردم تصور می کنند که اگر آنها از سیل 100 ساله جان سالم به در برده اند، آنها در زمان حیات خود يک رخداد سیل 100 ساله ديگر را نخواهند ديد. 

عضو هيئت علمي دانشكده منابع طبيعي دانشگاه تهران در بخش دیگری با اشاره به اجرای برنامه "خانه ای برای رود" در کشورهای مختلف، خاطرنشان کرد: این برنامه در بسیاری از کشورهای اروپايی نظیر بلژيک، انگلستان، آلمان، سوئیس، مجارستان و هلند توسعه داده شده، به طوری که در کشور هلند " خانه ای برای رود " به عنوان سیاست جديد سیلاب کشور هلند اعلام گرديد که نمايانگر تغییر رويکرد از " مقاومت در برابر سیلاب" به "همزيستی با سیلاب" می باشد. عضو هیئت علمی دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران ادامه داد: بر اساس مديريت جامع حوزه آبخیز، کنترل سیلاب در منشاء می تواند خسارات سیلاب را به میزان قابل توجهی کاهش دهد.

دكتر مقدم نيا تقويت شبکه های پايش آب شناسی و آب و هواشناسی، توسعه سامانه هشدار زودهنگام سیلاب، بازبینی و تطبیق سیاست های بهره برداری از زير ساخت های هیدرولیکی، بازبینی ظرفیت هیدرولیکی مقاطع عرضی رودخانه در محل پل ها و ساير سازه های زهکشی، بازبینی آسیب پذيری زير ساخت های شهری (تامین آب، فاضلاب، تصفیه آب و ...)، تعیین آسیب پذيری مناطق مسکونی غیر استاندارد در مواجهه با سیلاب ها، بررسی وضعیت کنونی نهرها و رودخانه های طبیعی با توجه به موانع و تصرفات، تهیه اطلس ريسک سیلاب، پروژه های مهار سیلاب، توسعه معیار های آب شناسی و توجه به آن در اجرای طرح های توسعه شهری، توسعه طرح های آبخیزداری، احیای جنگل و پروژه های حفاظت آب و خاک و.... از جمله اقدامات مقابله با وقوع خسارات ناشی از سیلاب های آتی دانست. 

مقدم نیا اظهار کرد: درک و فهم محدودمان از پويايی مکانی و زمانی سیلاب ها، خصوصاً تند سیلاب های بالقوه، ضرورت تهیه اطلس ريسک سیلاب را بیش از پیش آشکار می نمايد. همچنین سیاستها و برنامه های آگاهی عمومی، مشارکت رسانه ها در مخابره ريسک و اطلاع رسانی نقش حائز اهمیتی در کاهش تلفات جانی و خسارات اقتصادی دارد.

 وی تصریح کرد: مسئله مهم ديگر که جا دارد بدان اشاره کنم، کاربست رويکرد نظام مند کالبدسنجی سیلاب است که بر تحلیل اندرکنش عوامل ريسک، در معرض قرارگیری، آسیب پذيری و تاب آوری و شناسايی پیشرانهای اصلی ريسک متمرکز می باشد. اين رويکرد امکان بازسازی رويداد به منظور تعیین آنچه واقعاً اتفاق افتاده است، چه عواملی نقش داشته اند، چه قصوری صورت گرفته است، کنشگران اصلی که مستحق سرزنش هستند چه کسانی بوده اند و نظاير آن را فراهم می کند.

عضو هیئت علمی دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران گفت: رويکرد كالبدسنجي سیلاب ارائه گرديده توسط محققان علوم و مهندسي هیدرولوژی و منابع آب به نام های رامیز و هِرِرا در سال (2016)، دارای پنج بخش است و هر بخش شامل چندين مرحله با هدف مستندسازی و شفاف سازی وقايع رخ داده است، همانطوری که در شکل نشان داده مي شود.

وی افزود: برخی از اقدامات شامل يک تحلیل دقیق علمی می باشند، در حالیکه برخی ديگر از اقدامات نیازمند ايجاد سامانه اطلاعات جغرافیايی و يا حتی اجرای يک مدل شبیه سازی عددی است. مقدم نیا خاطرنشان کرد: ضمن اینکه برخی مراحل شامل کارهای میدانی به منظور تعیین نحوه عملکرد سیستمها، برنامه‌های عملیاتی، روش مديريتی وضعیت اضطراری و يا حتی چگونگی تاب آوری جمعیت در مواجهه با رويداد می باشد. همچنین کالبدسنجی سیلاب در پی تلفیق جنبه های جغرافیايی، هیدرولوژيکی، هیدرولیکی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی به منظور شناسايی محرکهای اصلی موثر برای کاهش اثرات سیلاب است.

دانشيار هيدرولوژي دانشكده منابع طبيعي دانشگاه تهران متذکر شد: از جمله راهکارهای موثر برای به حداقل رساندن تلفات جانی و خسارات ناشی از سیلاب‌ها در سطح کشور، می توان به مواردی همچون توجه ویژه مسئولان سطح عالی کشور به مدیریت جامع حوزه آبخیز و مدیریت ریسک سیلاب، افزایش سطح آگاهی و دانش جامعه در باره سیلاب و مفهوم ریسک سیلاب‌ و توجه نظام آموزشی کشور بدان در رده های سنی مختلف به ویژه خردسالان و سالمندان، راه اندازی سامانه هشدار سیل کاربرپسند و به سهولت در دسترس برای عموم مردم، به کارگیری گوشی تلفن هوشمند برای هشدار به کاربران به منظور دوری جستن از حریم رودخانه ها و مسیل ها و محدوده های سیلگیر‌، قانونگذاری در خصوص ضوابط ساخت و ساز در مناطق شهری و روستایی در معرض سیل، به هنگام سازی سامانه های هشدار سیل در واکنش نسبت به تغییر اقلیم و رخداد سیل اشاره کرد.

 

 

 

 

 

 

 

 

  • دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تیم مدیریت در وب منتشر خواهد شد.
  • پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
  • پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.